اگه میخواین بازدید از زندگی روستایی و مکانهای تاریخی رو بهطور همزمان تجربه کنین؛ باید بگیم که شهرستان جعفرآباد استان قم، روستاهای واقعا دیدنی و زیبایی داره. این روستاها، هم طبیعت منحصربهفرد و هم قدمت طولانیای دارن. تو این مطلب، تصمیم گرفتیم شما رو با جاهای دیدنی روستای تاریخی طغرود قم آشنا کنیم.
روستای طغرود، که توی بعضی منابع با اسم تهرود هم ذکر شده؛ از توابع بخش جعفرآباد قمه و توی دهستان باقرآباد قرار داره. جمعیت طغرود طبق سرشماری مرکز آمار ایران توی سال ۱۳۸۵، ۴۳۸ نفر (۱۲۵خانوار) بوده. به نقل از قدیمیهای طغرود، این روستا در اصل، یه بازار بوده که سر راه کاروانها شکل گرفته بود و مثل همه بازارهای قدیمی، از مسجد و حمام و راسته مغازهها و کاروانسرا تشکیل شده بود. حتی آسیابهای آبی هم داشته که الان متاسفانه تخریب شدن.
این گنبد که یکی از جاذبههای ژئوتوریسمی شهر قمه، در ۱۵ کیلومتری جاده قم به سمت جعفریه و قبل از دامشهر قرار گرفته. ویژگی خاص این کوه، اینه که اون رو بهعنوان تنها گنبد نمکی متقارن در جهان میشناسن و تقریبا دایرهای شکله. اشکال زیبا و دیدنی کوه نمک، جزء جاذبههای طبیعی این منطقه محسوب میشه. کارشناسهای زمینشناسی سن گنبد نمکی طغرود رو شصت میلیون سال تخمین زدن. این گنبد بر اثر چینخوردگیهای زمینشناختی ایجاد شده که از فشار دائمی به لایههای نمک شکل گرفته. لایههای نمک توی این گنبد، یکپارچه هستن و ضخامتشون بین ۵ تا ۱۸ متره. توی این گنبد، سنگهای بزرگ آندریتی و گچی هم وجود داره. از اونجایی که گنبد نمکی طغرود توی یه منطقه گرمسیری قرار گرفته؛ توی فصل بارندگی، بهخاطر تبخیر زیاد آب بارون، بلورهای تیغهای و کنگرهای از جنس نمک روی سطح خاک دیده میشن. روی این کوه هم بهعلت شرایط اقلیمی خاصش، هیچ نوع گیاهی رشد نکرده. حتی دشتهای اطرافش هم فقط علفهای مقاوم در برابر شوری دارن. بنابراین دیدن این مکان یه فرصت استثنایی برای گردشگرهاییه که میخوان منحصربهفردترین مناطق طبیعی ایران رو ببینن.
زیباترین منظره زمین شناختی گنبد نمکی، دریاچه طغروده که در قسمت جنوب شرقی گنبد قرار داره و مساحتش ۶ هزار متر مربعه. این دریاچه در ایام پر باران، پر از آب و در ایام خشکسالی کاملا خشک و سطحش با یه لایه از نمک سفید رنگ پوشیده میشه. فقط در قسمت میانیش یه گودال عمیق وجود داره که گفته میشه عمقش تا ۶۰ متر هم میرسه. مساحت این گودال در حدود ۱۲۴ متر مربعه و همیشه پر از آب شوره. گودال بیضی شکلی که این دریاچه توی اون قرار گرفته، در واقع بر اثر انحلال نمک بهوجود اومده که در اثر ریزش بلوکهای سنگی اطرافش گسترش پیدا کرده. در قسمت شرقی دریاچه، دیوارههای بلندی وجود داره که بر اثر گسترش شکستگیها و باز شدن اونها، سنگهای خیلی بزرگ در حال جدا شدن از کوه و افتادن توی دریاچه هستن. بهتره بگیم سفر به طغرود، علاوه بر روستاگردی، یه گردش علمی جالب هم محسوب میشه!
این بنا که در سال ۱۳۹۱ با شماره ۳۰۵۳۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، مربوط به دوره قاجاره که به نام مالکش به خانه تبریزی معروف شده. این خونه توی یه باغ بسیار زیبا واقع شده؛ پلانی ساده داره و از يك ايوان و چهار فضای جانبی با پلانی تقريبا مشابه هم تشکیل شده و وسطش هم یه حوض آب قرار گرفته.
این یخچال یکی از آثار ملی ثبت شده ایران توی قمه که قدمتش مربوط به قرنهای متاخر اسلامیه و در سال ۱۳۸۶ در مجموعه آثار تاریخی ایران ثبت شده.
قلعه تپه طغرود هم در سال۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده. این قلعه در جنوب جعفرآباد و در فاصله 43 کیلومتری از قم واقع شده. توی این بنا آثاری از دورههای اشکانی و ساسانی و دوره اسلامی دیده میشه. تنوع و فراوانی سفال سطح تپه، نشون میده که این قلعه توی قرن پنجم هجری مسکونی بوده. قلعه روی یه تپه با ابعاد 100در200 متر قرار گرفته و ارتفاع بلندترین نقطه اون به 10 متر میرسه. در قسمت جنوب تپه، بقایای برجی به ارتفاع 5 متر وجود داره. در این قسمت، آثار معماری خشتی هم به چشم میخوره و در قسمت شمالی قلعه که محدوده داخلی رو تشکیل میده، دهنه 3 چاه به فاصله 6 متر از هم، مثل مثلث دیده میشه.
نسب امامزاده طاهر(ع) با سه واسطه به امام صادق(ع) میرسه. بنای اين آرامگاه که از آثار تاریخی قمه، هیچ نوع تزئينات هنرى نداره و بقعه، گنبد، ضريح و رواق نوبنيادی به شمار میره. وسط بنا، مقبرهای با ضريح چوبى قرار داره که مشبکه و بالای اون، کاشىهاى شش ضلعى ساده با قالب کوچیک فيروزهای نصب کردن. توی محوطه ايوان شرقى، قبر ميرزا رضاى وزير دفتر قرار گرفته که از وزراى زمان ناصرالدينشاه بوده و الان سنگ قبرش به داخل بقعه انتقال پیدا کرده. توی اين سنگ قبر، کتيبههاى خوش خطی نوشته شده و یه نقش برجسته قدی هم از متوفى سنگتراشی شده.
قنات از ابداعات ایرانیان باستانه که در حدود سه هزار سال پیش برای استفاده از آبهای زیرزمینی ابداع شد. خیلی از دانشمندها، کاریزهای ایران رو از جمله عجایب جهان و این کشور رو مهد تمدن كاریزی توی جهان شناختن. توی روستای طغرود میتونین چند نمونه از این بناهای جذاب رو هم از نزدیک ببینین. در واقع تو این روستا 3 تا رشته قنات اصلی وجود داره و طول قنات کهریز این روستا ۲۵۰۰ متر، تعداد میله چاههای اون ۱۶۰ تا و عمق مادر چاه این قنات ۳۰ متره.
توجه: اطلاعات این مقاله از منابع اینترنتی گردآوری شده است. در صورت مشاهده هر گونه مغایرت با اطلاعات واقعی میتونین برای ما کامنت بذارین و به ما در بهبود اطلاعات کمک کنین. اگر اطلاعاتی در خصوص هر کدوم از روستاهای این مقاله دارید، اطلاعات تماستون رو برای ما کامنت کنین تا باهاتون تماس بگیریم و این مقاله رو بهبود بدیم
نویسنده خاطره محمدی
خاطره محمدی هستم و دنیا رو با واژگان لمس میکنم. داستان نویسم و چند ساله شغلم اینه که حوزههای مختلف رو با کلمات روایت کنم. کتابها، موزیک، فیلم و برنامههای آشپزی بیشترین علاقهمندیهای من هستن. هنوز هم بعد از دیدن فیلمهای پلیسی-معمایی تصمیم میگیرم وقتی بزرگ شدم، کارآگاه بشم.