جمزقان یا جمیزقان یه روستای آباد، خوش آب و هوا و سبزه که مثل یه نگین، توی دل استان کویری قم قرار گرفته. وقتی کنار رودخونهها و چشمههای این روستای بیبدیل قدم میزنیم و طراوت و خنکی رو حس میکنیم؛ دغدغههای روزمره کاملا فراموش میشن. همچنین کنار مرقد مطهر امامزاده هادی (ع) روحمون دوباره جون تازهای میگیره. جاذبه کوهنوردی کوههای وتوس و تپههای کوچیکتر اطرافش، با جنگل سرسبزی که پایینش قرار داره و تماشای زیباییهای ده از روی قله هم خالی از لطف نیست. همین موهبتهای همزمانه که روستای جمزقان رو به یکی از روستاهای طبیعتگردی و گردشگری استان قم تبدیل کرده. توصیه میکنیم تا آخر این مقاله همراه ما باشین چون دشتهای سرسبز، باغهای پربار و چشمانداز کوهستانی این روستای فوقالعاده انتظارتون رو میکشن.
این روستا که از توابع دهستان قاهان بخش جعفرآباد استان قمه؛ آب و هوای معتدل، مطبوع و دلنشین چهار فصلی داره و در فاصله 150 کیلومتری تهران، 75 کیلومتری قم و 40 کیلومتری ساوه قرار گرفته. جمزقان ناحیهای کوهستانی و سردسیره و دارای جمعیت متغیریه. توی ماههای سرد سال، تعداد زیادی از اهالی روستا، به شهرها میرن و با فرا رسیدن بهار، دوباره به جمزقان برمیگردن و روستا تبدیل به یه شهرک کوچیک میشه. ولی تعداد اهالی ثابت و دائمی روستا ۱۸ خانوار ذکر شده. اسم روستای جمزقان بهصورت «جمیزقان» هم تلفظ میشه. آب این روستا از قنات و رودخونه نِویس تامین میشه و محصولات مهمش غلات و میوههای سردسیریه. بیشتر اهالی روستا هم از طریق کشاورزی امرار معاش میکنن. جدیدا پروژهای برای سنگفرش کردن مسیرهای داخلی این روستا شروع شده. این روستا یه حسینیه، به اسم حسینیه شهدای جمزقان هم داره که نماز ظهر عاشورا رو اونجا برگزار میکنن.
توی فصل بهار صدای پرندهها در طبیعتگاه بکر منطقه، صدای رودخونه پرخروشش و کوههای بلند و گردنههای تندش خودنمایی میکنن. خنکی روستا توی فصلهای گرم و وجود رودخونهای که از کنار روستا عبور میکنه و درختای بلند و سربهفلک کشیده، تابستون جمزقان رو دلنشین و مطبوع کرده. پاییز دلانگیز و رنگینکمونی جمزقان، آرامش بینظیری داره و روح آدم رو نوازش میده. وقتی که زمستون از راه میرسه و برف، درختها رو سفیدپوش میکنه؛ صدای کبکها به گوش میرسه. عروس زمستون توی جمزقان اسفندماهه؛ زمانی که گلهای خوش رنگ و بوی بیدمشک به انسان طراوت میبخشن و روستا یکدست لباس زرد و معطری به تن میکنه. میتونین از این روستای زیبا عرقیات طبیعیای مثل بیدمشک، پونه، آویشن، کاسنی، بنفشه، عرق نعنا و خوراکیهایی مثل لواشک، توت خشک، برگه قیصی، گردو، انار، انگور، بادوم، زردآلو و آلوچه خشک تهیه کنین. جالبه بدونین که توی کشور ما از انرژیهای نو برای اولینبار توی روستای جمزقان استفاده شد و در حال حاضر انرژی این روستا از انرژی زمین گرمایی تامین میشه. روستای جمزقان علاوه بر طبیعت بکر و بینظیرش، جاذبه زیارتی هم داره که در ادامه بیشتر باهاش آشنا میشین.
بقعه امامزاده هادی جمزقان که مربوط به دوره صفویه، در تاریخ سال ۱۳۸۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده و يكي دیگه از جاذبههای مذهبی استان قمه. مقبره این امامزاده که از فرزندان امام موسي کاظم(ع) و برادر امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) هست كنار جاده جميزقان به قاهان توی دامنه كوه واقع شده. ساختمون این بقعه از سنگ لاشه و خشت و گل ساخته شده و سه تا صحن کوچیک شمالى، جنوبى و شرقى داره و درختهای چنار زیادى هم در اون وجود دارن. بهطورکلی بناي امامزاده شامل بقعه، گنبد، سه تا ايوون، چهار تا حجره، غرفه و صحن میشه. گنبد بيرونیش، کلاهخودى با گردنى دو متریه که با کاشىهاى دوال با تارکی پنج مترى مزين به کاشىهاى سراميک فيروزهاى آراسته شده؛ این بخش در تاريخ ۱۳۴۶ هجری قمری نصب شدن. در قسمت شرقى و غربى بقعه، ایوونهایى سفیدکارى با پوشش رومىسازى و ارتفاع هفت متر وجود داره و در قسمت شمالیش یه تالار هم به دهنه 6 و ارتفاع 6 متر با پوشش تیر و تخته ساخته شده. براساس معماری جالب این بنا، در هر طرف ایوونها، یه حجره قرار داره و بالای اونها یه اتاق ساخته شده که برای استراحت زوار استفاده مىشه.
روى تختهها کتیبههایى شامل چند عبارت و آیه دیده میشه. در ابتداى شاهنشين شمالى بقعه هم، یه ضريح مشبک زیبا از جنس چوب گردو نصب شده که داخلش، دو تا صندوق منبت باستانى قرار داره. در ورودى امامزاده هادی، یکی از آثار خوب منبتکاریه که داخل طرحهاى هندسى و چهار ضلعیش، نقشهاى گل و بوته و نام «علي» (ع) به صورت خط بنايى ديده مىشه. بناى اصلى این بنا از آثار قرن نهم يا دهم هجریه؛ ولى الحاقاتش مربوط به دوره قاجار و قرن سيزدهمه. امامزاده هادی(ع) براي زائرها و مردم روستای جمزقان ارزش معنوي ويژهای داره؛ اهالى روستا به کراماتش اعتقاد زیادی دارن و نذورات خودشون رو وقف يا احسان این امامزاده ميکنن. مراسم پیشخوانی سنتی و تعزیهخونی هم معمولا توی مراسم مذهبی در محوطه همین امامزاده برگزار میشه.
توجه: اطلاعات این مقاله از منابع اینترنتی گردآوری شده است. در صورت مشاهده هر گونه مغایرت با اطلاعات واقعی میتونین برای ما کامنت بذارین و به ما در بهبود اطلاعات کمک کنین. اگر اطلاعاتی در خصوص هر کدوم از روستاهای این مقاله دارید، اطلاعات تماستون رو برای ما کامنت کنین تا باهاتون تماس بگیریم و این مقاله رو بهبود بدیم.
نویسنده خاطره محمدی
خاطره محمدی هستم و دنیا رو با واژگان لمس میکنم. داستان نویسم و چند ساله شغلم اینه که حوزههای مختلف رو با کلمات روایت کنم. کتابها، موزیک، فیلم و برنامههای آشپزی بیشترین علاقهمندیهای من هستن. هنوز هم بعد از دیدن فیلمهای پلیسی-معمایی تصمیم میگیرم وقتی بزرگ شدم، کارآگاه بشم.