اگه به استان قم سفر کردین حتما یه سری هم به روستای بنابر قم بزنین. این روستا یکی از زیباترین روستاهای استان قمه که طبیعت بکر و چشمنوازی داره. تفاوت آب و هوایی بنابر با قم و جاذبههای فرهنگی و تاریخیش شما رو غافلگیر و شگفتزده میکنه. توی این مطلب تصمیم داریم شما رو بیشتر با این روستای زیبا آشنا کنیم.
روستای بنابر قم از توابع شهر جعفریه و شهرستان جعفرآباد توی استان قمه و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، تعداد ۱۷۹ نفر جمعیت داشته. توی این روستا 56 تا واحد مسکونی وجود داره و بیشتر جمعیت این روستا هم با همدیگه فامیل هستن. دلیل انتخاب اسم بنابر برای این روستا، اینه که اینجا دارای اولین بنای ساخته شده توی منطقه بوده. معمولا قدیمترها هرجا رودخونهای بود آبادی هم با خودش بههمراه میآورد. اینجوری شد که به علت وجود رودخونه پرآب وِزوا، بناهایی در این روستا ساخته شدن. جالبه بدونین که توی بعضی از منابع گفته شده که بنابر، یه غار قدیمی با قدمت زمان غارنشینی هم داشته!
وضع طبیعی روستا کوهستانی، درهای یا تپهایه و راه زمینی این روستا هم یه جاده آسفالت شده هست. بنابر، زمین ورزشی داره و گفته میشه که بهتازگی سالن بدنسازی اون هم افتتاح شده. تو این روستا مسجد و امامزاده، شبکه سراسری و آب لولهکشی وجود داره؛ اما گاز لولهکشی نداره.
شغل بیشتر مردم بنابر کشاورزیه و محصولات عمده اون، انواع توت بخصوص توت مشهدی و گردو و قیصی و … هست. این روستا مهد توت خشک ایران و درواقع بزرگترین تولیدکننده توت خشک کشوره که افراد زیادی هم در اینجا به این شغل پردرآمد مشغولن. روش پهن کردن تور زیر درختای توت رو هم مردم همین روستا ابداع کردن. بنابر، مرغوبترین توت خشک صادراتی ایران رو داره. مردم بنابر در کنار کشاورزی و باغداری بهدلیل داشتن درختای چنار و صنوبر، از طریق خرید و فروش و حتی صادرات چوب مرغوب، کسب درآمد دارن. همچنین بهخاطر رویش گیاههای دارویی، کارگاههای گلابگیری و عرقگیری هم توی این روستا دایر شدن. روستای بنابر قم توی یه دره سرسبز قرار گرفته و مردمش از طریق یه پل طبیعی که از درهم پیچیدن و وصل شدن ریشه درختهای چنار بههم ایجاد شده عبور میکنن. رودخانهای که از وسط روستا میگذره توی تمام فصلهای سال آب داره. بنابر جویهای پرآبی داره از جمله: جوی پچوار، کلایه، آبگان، جوی باغچه، کورک، بندک، جوی نسا و جوی قلعه.
بین درختایی که توی استان قم شناسایی شدن؛ تعداد 21 درخت، سن بالای 200 سال دارن که شرایط ثبت و ورود به بانک اطلاعات درختای کهنسال ایران رو دارن. چنار بیشترین گونه مشاهده شده در این منطقه هست و توت، داغداغان یا تاگوک، بید و سرو هم توی جایگاه بعدی قرار میگیرن. تعداد 20 تا از درختهای کهنسال ثبت شده توی استان قم منشا دستکاشت دارن و فقط درخت داغداغان واقع در روستای بنابر منشا خودرو داره. همچنین توی روستای بنابر قم یه درخت چنار قدیمی و کهنسال وجود داره که باعث ایجاد جاذبههای زیادی برای مردم و گردشگرها شده. این درخت بزرگ و تنومند با گذشت زمان، وارد مرحله دیرزیستی خودش شده و چون شرایط خوب بوده تغییرات زیستی خاصی نداشته. این درخت که در کنار حسینیه روستای بنابر واقع شده با شماره هم در سال 1398 به ثبت ملی رسید.
آرامگاه این امامزاده توی 63 کیلومتری شمال شرقی قم و پایین یه دره واقع شده. گنبد این بنا از جاده اصلی هم دیده میشه. بقعه امامزاده عاقب که از نوادگان حضرت موسیابن جعفر (ع) هست؛ توی محوطه قبرستون روستای بنابر قرار گرفته و در قسمت جنوبیش باغهاى میوه و سمت شمالیش هم ساختمونهاى روستایى قرار دارن. مصالح اصلى این بنا از خشت و گله و به شکل مربع مستطیله که ابعادش 8×10 و ارتفاعش نُه متره. چهار تا شاهنشین داره که هر کدوم دارای دهنه چهار متری و جدار سفیدکارى شده هستن و البته هیچ نوع تزییناتی هم ندارن. در مرکز این بقعه اتاق مرقد به ابعاد 8×8 متر قرار داره که از چهار طرف، یه درِ رو به داخل دارن.
قبر امامزاده کمی از کف بقعه ارتفاع داره و اطرافش با یه ضریح آلومینیومی محصور شده. توی ضلع جنوبى بقعه، یه محراب هم ساخته شده. بالای بنا یه گنبدى به شکل نیم بیضى با چهار تا دریچه نورگیر وجود داره. روى مرقد، یه صندوق باستانى هست که تنگههاى قابسازى و خوانچهپوش و بدون کتیبه قدیمى داره. فضاى داخلى گنبدخانه، مربعى شکله که از چهار طرف روبازه و در بخش شمالى بنا هم یه ایوون با سقف چوبى دیده مىشه. این بنا اخیرا، با آجر و سیمان تعمیر شده، گنبدش سیمانی و با مصالح جدید، عایقبندى شده. از زمین زیارتگاه هم که حدود 600 متر مربعه به صورت قبرستون عمومى استفاده مىشه. بنای امامزاده عاقب روستای بنابر قم در سال 81 به عنوان آثار ملی و تاریخى ایران ثبت شد.
توی این روستا مراسم آیینی سنتی شبیهخونی (تعزیهخونی) سابقه زیادی داره و هر سال توی ایام مختلف مذهبی، مخصوصا دهه اول ماه محرم به همت اهالی روستا برپا میشه. کلا اجرای تعزیهخونی بین مردم روستاهای قم خیلی رواج داره.
توجه: اطلاعات این مقاله از منابع اینترنتی گردآوری شده است. در صورت مشاهده هر گونه مغایرت با اطلاعات واقعی میتونین برای ما کامنت بذارین و به ما در بهبود اطلاعات کمک کنین. اگر اطلاعاتی در خصوص هر کدوم از روستاهای این مقاله دارید، اطلاعات تماستون رو برای ما کامنت کنین تا باهاتون تماس بگیریم و این مقاله رو بهبود بدیم
ضمن آنکه میتوانید با روستاهای بخش مرکزی قم و همینطور روستاهای بخش سلفچگان قم و روستاهای بخش خلجستان قم هم آشنا شوید.
نویسنده خاطره محمدی
خاطره محمدی هستم و دنیا رو با واژگان لمس میکنم. داستان نویسم و چند ساله شغلم اینه که حوزههای مختلف رو با کلمات روایت کنم. کتابها، موزیک، فیلم و برنامههای آشپزی بیشترین علاقهمندیهای من هستن. هنوز هم بعد از دیدن فیلمهای پلیسی-معمایی تصمیم میگیرم وقتی بزرگ شدم، کارآگاه بشم.